Om (τελεία)

Στη σιωπή ακούγεται η αλήθεια
Στη γαλήνη ανασαίνει η χάρη
Στο βυθό της ψυχής μου, Κύριε,
Ακούμπισες ένα φτερό της αγάπης Σου

Φιλία

Στη δίνη των καταστάσεων, κάποτε συμβαίνει να ξεχνάω πόσο πλούσιος είμαι. Οι φίλοι μου, οι άνθρωποί μου, είναι η περιουσία μου. Κοιτάζοντας πίσω στο χρόνο, τους βλέπω: άλλοτε κάστρα που σηκώνονται γύρω μου, άλλοτε μάννα που τρέφει την ανάγκη μου. Τους καμαρώνω.
"Περιουσία" - αλλά δεν είναι χρέος, γραμμάτιο, νόμος. Είναι πέρα και πάνω απ' αυτά. Και πάλι, τί να γράψω; Όταν όλα έχουν ειπωθεί...

And a youth said, "Speak to us of Friendship."

Your friend is your needs answered.
He is your field which you sow with love and reap with thanksgiving.
And he is your board and your fireside.
For you come to him with your hunger, and you seek him for peace.
When your friend speaks his mind you fear not the "nay" in your own mind, nor do you withhold the "ay."
And when he is silent your heart ceases not to listen to his heart;
For without words, in friendship, all thoughts, all desires, all expectations are born and shared, with joy that is unacclaimed.

When you part from your friend, you grieve not;
For that which you love most in him may be clearer in his absence, as the mountain to the climber is clearer from the plain.

And let there be no purpose in friendship save the deepening of the spirit.
For love that seeks aught but the disclosure of its own mystery is not love but a net cast forth: and only the unprofitable is caught.

And let your best be for your friend.
If he must know the ebb of your tide, let him know its flood also.
For what is your friend that you should seek him with hours to kill?
Seek him always with hours to live.
For it is his to fill your need, but not your emptiness.
And in the sweetness of friendship let there be laughter, and sharing of pleasures.
For in the dew of little things the heart finds its morning and is refreshed.

Kahlil Gibran, The Prophet

Της αγάπης αίματα

Είναι φορές που είμαστε μάρτυρες του τοκετού της αγάπης. Νιώθουμε την ανάγκη της να βγει στον κόσμο αλλά ταυτόχρονα την οδύνη της γέννας της . Δυσκολεύεται πολύ να ανθίσει. Πασχίζει να αναδυθεί, παλεύει, πληγώνεται. Ματώνει.

Στ' ανοιχτά του πέλαγου
Με καρτέρεσαν
Με μπομπάρδες τρικάταρτες
Και μου ρίξανε.
Αμαρτία μου να 'χα κι εγώ
Μιαν αγάπη
Μακρινή μητέρα
Ρόδο μου αμάραντο.
Οδυσσέας Ελύτης, Αξιον Εστί

Ματωμένος, ο τραυματίας-ποιητής δίνει αναφορά στη μητέρα, το σύμβολο της τέλειας αγάπης. Δεν την αγγίζει ο χώρος και ο χρόνος - μπορεί και είναι μακρινή. Είναι το ρόδο που δεν μαραίνεται. Η πηγή: άχρονη, άπειρη και άφθαρτη.

Καφές με διήγηση

Ο καφές - το καφενείο - είναι έξοχος τόπος συναναστροφής, μόρφωσης, (επι)κοινωνίας. Από πού ν' αρχίσω και πού να τελειώσω: τη συζήτηση μεταξύ των θαμώνων, τη συνύπαρξη νέων και παλιών, τη σπουδή της γλώσσας (προφορικής και του σώματος), την ενημέρωση "δια ζώσης"...
Στην Αραβία υπάρχουν καφενεία με θέση του Αναγνώστη. Ένα απλό αλλά ψηλότερο από τ' άλλα κάθισμα στο οποίο ανεβαίνει ένας (σπάνιος στους καιρούς εκείνους) γραμματιζούμενος και διαβάζει ένα αφήγημα ή διδακτικό κείμενο.
Μια ιστορία, μάλιστα, μιλάει για ένα θαμώνα ο οποίος, αφού βασανίστηκε από αϋπνία, πήγε μαύρη νύχτα στο σπίτι του Αναγνώστη και τον ξύπνησε. Δεν άντεχε να περιμένει το επόμενο βράδυ. Αδημονούσε ν' ακούσει τη συνέχεια και - κυρίως - την κατάληξη του παραμυθιού.
Όταν αναλογίζομαι αυτήν την ιστορία, σκέφτομαι πώς - όχι σπάνια - μοιάζω μ΄αυτόν τον καφενόβιο. Πόσο ανυπόμονος και άπληστος γίνομαι όταν ο κόσμος ξεδιπλώνει το κάλλος του μπροστά μου. Πόσες φορές χάνω το "τώρα" για την έγνοια του "αύριο" ή το αναμάσημα του "χθες". Πόσο συχνά δείχνω ασέβεια σε Εκείνον που τα πάντα γράφει και αφηγείται - δια της χάριτος.

Ερωτική αφοσίωση

"Ήμουν αφοσιωμένη" - είπε. Κι' εξήγησε: "δηλαδή δεν κοιμήθηκα μ' άλλον - ή, κι' αν κοιμήθηκα, δεν κάναμε σεξ - κι'αν κάναμε ήταν άθλιο!" Τί είναι η ερωτική αφοσίωση, αλήθεια;
Νομίζω είναι η μέριμνα για τα συναισθήματα του άλλου - είναι μια (αλλά όχι η μόνη) από τις βασικές εκφράσεις της ερωτικής αγάπης. Στην περίπτωση του ζευγαριού, και πάλι μόνο μια από τις όψεις της αφοσίωσης, εξειδικεύεται στη φροντίδα να μη θιγούν τα συναισθήματα του συντρόφου ως προς την αποκλειστικότητα του ερωτικού ενδιαφέροντος. Θέλω το άλλο πρόσωπο, η γυναίκα που με συντροφεύει, να νιώθει και να ξέρει πως με καλύπτει ερωτικά. Είναι μια αναγκαία και ουσιαστική συνθήκη του ζευγαριού - αν μιλάμε για "σχέση". Είναι αυτή που διαχωρίζει τη σχέση από την ελεύθερη κινητικότητα, τον ερωτικό τυχοδιωκτισμό.
Ακόμη και αυτή η στοιχειώδης αφοσίωση, δεν έχει να κάνει απλά με τη συνεύρεση αλλά με τη συνολική συμπεριφορά. Αν τη σέβομαι, η αφοσίωσή μου πρέπει να διαπερνά όσα δείχνω και όσα λέω: τον τρόπο που αναφέρομαι σε τρίτους (ιδίως άλλες γυναίκες), τη στάση μου απέναντί τους, τις απόψεις που εκφράζω. Θέλω να εκπέμπτω οτι "είμαι εκεί" στο κοινωνικό περιβάλλον, σε κάθε προσωπική εκδήλωση - ανεξάρτητα αν η σύντροφός παρακολουθεί ή απουσιάζει.
Μάλιστα, η αφοσίωση είναι ενεργητική - δεν είναι απλά άμυνα ή αποφυγή εμπλοκής. Εκφράζεται όχι μόνο μ' αυτά που δεν κάνω (π.χ. να φλερτάρω με άλλη) αλλά και με αυτά που επιλέγω να κάνω. Έμπρακτα. Με σαφήνεια, με καθαρότητα, με τρόπο που να απομακρύνει την αμφιβολία.
Το πιο σημαντικό, όμως, είναι το γιατί. Όπως και όλες οι όψεις της αγάπης, η ουσιαστική αφοσίωση δεν είναι παραχώρηση, δε ζητάει αντάλλαγμα, δε βάζει υποθήκη. Αν είναι αληθινή, έχει την ίδια την ομορφιά της - ανταμοίβει. Είναι η απόλαυση να στέκεσαι πλάι στον άνθρωπό σου. Για να αναπτυχθεί, να προχωρήσει και - όσο ο δρόμος του είναι δρόμος σας - να τον χαίρεσαι.

Περί έρωτος εγκαρδίου

Μουσικές, άγνωστες φωνές, λόγια στον Ιστό μου θύμησαν ξανά τον "άλλο" Έρωτα. Τη δύναμη και το βάθος της γνήσιας ερωτικής αγάπης. Πώς μπορει να μετασχηματίζει την καρδιά. Να διαπερνά το φοβισμένο "εγώ" και να μας πλησιάζει στον αληθινό εαυτό μας. Να φωτίζει το βυθό μας.
Πολύ σωστά, αυτός ο έρωτας συνδέεται με την υπέρβαση. Στον έρωτα κάνουμε ή δεχόμαστε πράγματα που "δεν θέλουμε". Παραμερίζουμε τον εγωϊσμό. Δινόμαστε. Γιατί; Για ν' απολαύσουμε τη χαρά του Άλλου. Και μόνο.
Σ' ένα παλιό Ισπανικό τραγούδι, η κόρη μιλάει στη μητέρα της γι' αυτή τη γλύκα. Λέει: "Η αγάπη με παρηγόρησε πιο πολύ απ' όσο αξίζω". Και παρακάτω: "με νανούρισε η χάρη που η αγάπη, με αγάπη, μού' δωσε - η αφοσίωση με την οποία την υπηρετώ ανακούφισε τον πόνο μου". Γράφτηκε το 16ο αιώνα από τον Juan de Anchieta, στον καιρό της Ισαβέλλας της Καθολικής.

Con amores, la mi madre,
con amores m´adormi.
Así dormida soñaba,
lo qu´el corazón velaba,
Qu´el amor me consolaba,
Con mas bien que merecí.
Adormeciome el favor,
Que amor me dio con amor,
dio descanso a mi dolor,
la fe con que le serví.

Ας λέω για τις αμαρτίες του "κεραυνοβόλου" έρωτα. Δε μετανιώνω για τις φορές που αφέθηκα στην ορμή του. Ο έρωτας ποτέ δεν πάει χαμένος. Ανεξάρτητα απ' το συμβατικό αποτέλεσμα, πάντα ανυψώνει - όσο λίγο κι' αν διαρκέσει. Είναι μια άσκηση της ψυχής, μια υπενθύμιση της γεύσης πριν το Μήλο. Μια αναλαμπή της αθωότητας που μάκρυνε. Ένα βότσαλο, στο δρόμο της επιστροφής.

Con amores mi madre (J. de Anchieta)

Omnia Vincit Amor

Μερικές φορές όταν θυμώνω, θλίβομαι ή φοβάμαι, αναζητώ μια απλή και δυνατή ανάμνηση - μια υπενθύμιση του πού βρίσκεται η δύναμη , ποιά είναι η τάξη του κόσμου. Τελευταία βρήκα μια καλή συνταγή: φέρνω στη μνήμη μου μια επίσκεψη σ' ένα παλιό καθολικό ναό στο νότο της Γαλλίας.  Στο εσωτερικό του υπάρχει ένα απλό πέτρινο μνήμα του 17ου αιώνα. Η ταφόπλακα φέρει σκαλισμένα το όνομα του νεκρού, τη χρονολογία, τα σύμβολα του θανάτου: νεκροκεφαλή και σταυρωτά οστά.
Και τρία γράμματα: O V A.